29 Kasım 2011 Salı

Fitch ABD'nin görünümünü de negatifi çevirdi ancak...

Fitch mevcut kriterlerine göre ABD'nin notunu negatife döndürdü.  Bu koşullarda ABD'nin artan borçlanması düşünüldüğünde Avrupa'daki borç krizi hesaba katıldığında  yapılan görünüm değişikliği normal. Ancak mevcut kiriz koşullarında bu kredi derecelendirme kuruluşlarının açıklamaları  pek anlam ifade etmiyor. Görünümü ABD ekonomisi baz alınarak düşünüldüğünde negatife çevirebilir ancak dünya ekonomisi düşünüldüğünde gelişmiş ekonomiler için de tek pozitif ekonomi ABD ekonomisi ve görünümü diğerlerine göre oldukça iyi. Dolayısı ile görece riskler ve görünümler açıklanmalı. Piyasalar ona göre hareket etmeli. Sonuçta yatırımcı bir şekilde yatırım yapacak ve bu koşullarda tüm global ekonomi orjini aşağıya kayıyor ancak ABD'nin konumu örneğin Avrupa'ya göre çok daha iyi konumda. Şu ana kadar ABD hükemeti krizi iyi yönetmiştir. Ve mevcut finansal sistemin ayakta kalması tamamen bu ABD hükümetinin başarısına bağlıdır. ABD'ni görece olarak notun artırılması gereken bir durumdayız. Aynı şey Türkiye için de geçerli idi. Türkiye'de görece olarak mevcut konumunu korumalı idi.

28 Kasım 2011 Pazartesi

piyasaların yönü ? olasılıklar 60 bin bir olasılık mı?

ABD Avrupa'nın rallisi kadar olmasa da günü %3'e yakın yükselişlerle kapattı. İMKB 52 000'nin üstüne çıktı. Bu iyimser havada 2 temel etken var
1. Avrupalı liderlerin Avrupa borç krizini çözme konusunda daha net adımlar atılacağı fikrinin güçlenmesi
2. Çok satış yapılması ve hisse senetlerinin çok ucuzlaması (kısa dönem için)
Aslında bu ikinci madde temel nokta. Hisseler kısa vade için ucuz olduğu için iyimser haberler beklenenden daha fazla etki yaratıyor. Haber hala bir olasılığı içeriyor net bir adım yok. Ancak olasılığın olumlu yönde olması çok satış yapılmış piyasayı yükseltiyor. Bu satıcıların güç kaybetmesi ve alıcıların güçlenmesi ile direkt ilgili.
 49 binlerden 52 binlere yükselen İMKB 100 yaklaşık %6 yükseliş (2 günde) Bu beklenmedik bir yükseliş değildi. Soru bundan sonrası. Bu sorunun uzun vadede yanıtı 2 olasılığa bağlı
1. 70 binlerden başlayan düşüş trendi devam edecek mi? (düşüş trendi diye adlandıralım )
2. 21 binlerden başlayan yükseliş trendinin düzelmesini mi yaşıyoruz (yükseliş trendi diye adlandıralım)
Aslında bu iki senaryoda olası. İşte ekonominin güzel eğlenceli yanı bunu. Henüz yazılmamış bir gelecekle ilgili bir takım grafikler doğrultusunda tahmin yapıp o geleceği bilmeye çalışmak. finansal gelecek kaotik ve rastlantısallık içerir ve kesin olarak ön görülemez. Ancak bir takım olasılıklar ön görmede yardımcı olabilir.

21 binlere 58 binlerden geldik yaklaşık 27 bin düşüş 70 binlerden düz mantıkla 27 bin düşsek 43 bin demek ki yükseliş trendinde olsak bile hala dip seviyelere var. Tabi bu kanalın zamansal değeri göz ardı edilmemeli .
Yükseliş trendinde olmanın koşulları
1. dünyada savaş olmamalı
2. komşu ülkelerle gerginlik ve ekonomik işbirliği konusunda olumlu adımlar atılmalı
3.avrupa borç krizini çözmeli  ve euro devam etmeli

tersi durumunda düşüş trendi devam edecektir. Sonuç olarak henüz bu gelecek yazılmadı.

Yükseliş trendi için daha düşük fiyatlar görülme olasılığı olsa bile mevcut fiyatlardan nerdeyse % 90 daha fazla bir artış olasılığı mevcut.
Düşüş trendinin ise dibi belli değil.
Peki senaryo nedir. Bir kere unutulmaması gereken İMKB'nin 60 bin seviyesinde kapatılması gereken bir açıkğı var. Bu açıklıklar hep kapatılıyor. Tabi bu 43 binlerden gelen yükseliş dalgası ile de kapatılabilir ancak gözlemlediğim kadarıyla bu açık kapatma genelde o periyottaki trendin tersine bir hareketle oluyor. Yani yükselişte kapatılıyor ise aslında piyasalar düşme eğiliminde oluyor.
Mantıklı senaryo şu 60 binlere doğru çok da uzaklaşmadan bir hareket ve bu açıkların kapatılması. Sonrasında tekrar 43 binlere doğru yeni bir düşüş. Bu senaryo gerçekleşir ise o düşüşte akla kara ortaya çıkacaktır.  İşte o günlerde bu günden ön görülebilen riskler en yüksek düzeyde konuşulacak.
(Not: Şu unutulmamalı grafiklerin eğimleri zamansal olarak daha farklı noktalarda dip seviyesine ulaşıyor. 21 binlerden başlayan yükselişin  43 binlere düşmesi beklenirken bu süre geçti ise yükselen eğim nedeniyle bu seviyede yükseliyor. ki bu grafiklerin zamansal olarak kesin hesaplanması mümkün değil hafta sonu katılmalı mı yada diğer tatillerin geçen zamana piyasa zamanına etkisi yada yapılan bir takım açıklamaların piyasa zamanını hızlandırıp hızlandırmadığı işlem hacimleri tüm bunlar zaman boyutunu kaotikleştiriyor ve bunu nedenle teknik analizler kimi zaman yanıltıcı oluyor zaman değişkeni tam hesaplanamadığı için )

23 Kasım 2011 Çarşamba

1.ay skor Dolar: 1 Merkez bankası:0

Dolar konusunda merkez bankasını çok eleştirdim bazen fazla sert mi eleştirdim dedim kötümser mi kaldım diye düşündüm  ancak1 aylık  zaman diliminde ben haklı çıktım. (artık doların tek efendisi var piyasalar ve piyasalarda risk iştahı artana kadar piyasalar dolar diyecek

9 Ekim 2011 tarihinde yazdığım yazıdan alıntı
Tekrar  dolara dönelim. Direnç noktası 1.40'lardan başalayan yükselişi zayıflatmak üzere iken gelen faiz indirimi(kastettiğim 1,75'lerdeki direnç noktasında gelen faiz indirimi)  tam tersi  ivmelenen bir yükseliş doğurdu ve tarihi zirve geçildi. İşte temel hata burda normal piyasa koşullarında oluşan bir direnç noktasında dolar yükselişi durdurulmalıydı. Suyun önüne çekilmiş bendin sızıntı oluşturan yerleri sıvamak gibi bir şey yapılmalı idi. Faiz indirimi mevcut çatlağı genişletti sonra döviz satış ihaleleri ile genişleyen çatlağı sıvamaya çalıştık ancak bunu da çok az çimento kullanarak yaptık. O anda çok miktarda döviz satışı ile genişleyen  çatlak tam kapatılmalıydı. Derken bu çatlak tüm bendi yıktı. Bizde kalıtıların üstüne ciddi beton döktük ancak görünen o ki akıntıyı durduran bizim bendimiz değil akan suyun debisi ve artık bizin bir bendimiz yok. Çimentomuz var yaklaşık 6 milyar dolar sattık satılabilecek 34 milyar dolarımız daha var. Ama bunu da böyle etkisiz bir şekilde kullanırsak. İşler çığırından çıkabilir. Her ülke vatandaşı gibi ne olursa olsun ülke ekonomisinin kötüye gitmesinden büyük kaygı duyuyorum ve bu yazdığın yazının gereksiz ve geçersiz bir kötümserlik olmasını umuyorum. Umarım ki zaman beni haksız çıkarsın. Çünkü bu kriz 2001 krizi gibi değil o zaman zora giren ülkeyi (tabiki karşılığını almak koşuluyla ) kurtarabilecek ülkeler vardı. Şimdi herkes kendi derdinde. AB bile kendi üyelerini kurtaramıyor. Girdaba giren ülkenin kendilerini çekmesinden korkuyorlar.>>>
  Evet bu benzeri yazılar yazdım. Merkez bankasını eleştirdim.Şimdi gelinene dolar/tl değeri beni haklı çıkardı. Eğer piyasa kendi haline bırakılsa idi belirli bir yükseliş sonrası dolar/tl kendi direncini bulurdu. Ve mutlaka bir müdahale gelecek ise bu direnç noktasından yapılabilirdi. Doların 2 lira olmasının Türkiye ekonomisine kaybettirdiği bir şey yok bu psikolojik bir etki. Bıraksaydık 2.'de direnç oluşsa idi ki bu güçlü bir direnç olurdu. Olumlu koşullarda daha aşağıya sarkar ve tekrar 2.lere geldiğinde direnç noktasından müdahele edilirdi. Yukarıdaki benzetmeye dönersek 1,75'te bent yıkıldı o artık makul bir uzaklıkta suyun zaten aşmakta zorlandığı bir seviyede hemen yeni güçlü bir bent oluşturmak mümkün olabilirdi. Şu an merkez bankası güç kaybetti ve ettinliği ile ilgili şüpheler oluştu. Bu Türkiye ekonomisi için olumsuz.. Bu para politikasındaki hata Avrupa'nın borç krizi ile ilgili daha net adımlar atıp bu konuda bir çözüme ulaşacağı beklentisi nedeniyle olduğunu düşünüyorum. Açıkcası gerçek çözüme uluşamasalar da bu dönemde piyasaları  tatmin edici bir açıklama yapmalarını ben de bekleyip dolar ve hisse senedinde kısa vadeli ters yönlü bir hareket beklentisine kapıldım. Aslında burda rasyonel ve doğru olanın avrupanın bu soruna daha yapıcı yaklaşacağını beklemekti. Ancak avrupa pek rasyonel adımlar atmıyor ve mevcut ekonomik sistemi ateşe atıyor.

Fitch aslında Türkiye'ye yatırım yapılabilir dedi

Fitch ne dedi şimdi. Kredi derecelendirme kuruluşları biraz geleceği tahmin etme buna göre yatırımcıya yön verme görevi üstlenmesi gereken kuruluşlardır. Geleceği iyi tahmin edenler başarılı kredili derecelendirme kuruluşu olurlar. Mevcut durumu tekrar dile getirmenin bir anlamı yok. Türkiye'nin cari açık temelli problemleri herkesçe bilinen ve son 3-4 aydır (evet biraz geç ama...) ekonomi yöneticileri tarafından ciddiyetle üzerinde durulan bir konu. Fitch bunun başarılı sonuç vermeyeceğini düşünmüyor bu yıl % 9,5 gelecek yıl sonunda % 7,6 cari açık bekliyor. 2012'de % 2,2 büyüme 2013'de % 4,5 büyüme ön görüyor ve 2013'de enflasyonun düşeceği cari açığın azalacağını öngörüyor. Bu tahminler mevcut durumda gayette yatırım yapılabilir bir ülke olarak tarif ediyor.( Avrupa için resesyon beklenirken ) Sorun pozitif görünümün durağana çevirmiş olması. Ancak bunu Türkiye'ye ait olumsuzluk olarak görmek değil mevcut konjonktürün Türkiye'ye etikisi olarak algılamak gerekir. Bu oldukça sıradan beklendik bir davranış. Avrupa'nın bir türlü çözümleyemediği bu borç kriznin bizi etkilemesi normal, olağan hatta sağlıklı bir durum. Sağlıksız olan avrupanın krizini çözememesi.
Ben bu tahminlerin bir kredi derecelendirme kuruluşunun mevcut koşullarda yapabileceği en olumlu yorum olduğunu düşünüyorum (iyimser kalıp kalbimi mi koruyorum bilenmez ama...)
Fitch 2 yıl sonra cari açığını azaltarak % 4,5 büyüyecek bir Türkiye ekonomisi tahmini ile  özellikle  bu avrupa koşullarında Türkiye'nin notunu artırmıştır. 2 yıl sonra İtalya ne olacak İspanya Yunanistan ya Fransa peki Avrupa birliği ne olacak  Bu yorum bence Türkiye için oldukça iyi bir tahmin. Biz eğer gerçekten uzun vadeli bakar günü kurtaran popilist politikalara kapılmaz ve hala 2001 krizinde aldığımız önlemlerin artıları ile doğru hamleler yapar isek gerçekten üreten güçlü bir ekonomiye ulaşabiliriz.




22 Kasım 2011 Salı

Tren kalkıyor olabilir mi?

Bu gün İMKB' de düşüşler % 3'ü aştı. Avrupa'da benzer düşüşler var. ABD %2'nin üstünde düştü. Artık yarınki düşük seviye kısa vadedeki en düşük maliyet olabilir.
Dolar 2.'yi geçecek hisse senetleri bundan daha ucuz olacak ancak biraz daha vakti olduğunu düşünüyorum. Şimdilerde kısa vade dibini bulmaya çalışan hisse senetleri için bir ralli dönemine doğru gittiğimizi düşünüyorum. Her şey böyle kötü görünürken iyimser tahminlerde bulunuyor olabilirim. Aslında tablonun daha kötü olacağını düşünüyorum. ama bunu 2012 'de bekliyorum 2012' Martı gibi Savaş tamtamlarının daha çok duyulduğu günlerde. Krizi çözecek güçte bir ekonomik birlik olduğunu düşünmüyorum. Tüm dünyada var olan (biz Çin Japonya gibi ülkeler hariç  belki devlete olan saygı belki ekonomik stabilite ) bir başkaldırı var. Umarım bunlar tüm insanlık için daha iyi bir ekonomik anlayışı doğurur. Bu demokratik gelişmelere sırt çevirmek olmaz görmezden gelmek olmaz. Halkın sağ duyusu toplumların ve doğal olarak ekonominin temel rotasını belirler bu er geç böyle olur. Gecikmemek de herkesini karına olur.
Barış dolu hoş görü dolu bir dünya sunmalı ekonomi dediğin.
Paylaşmayı öğrenmeli insan paylaşımı düzenlemeli ekonomi dediğin.
2012 zor bir sene olacak ancak geniş halk toplulukları yaratılmak istenen meshep çatışmaları gibi yapay konulara dağılmaz ise daha iyi bir geleceğin önünü açabilirler.

21 Kasım 2011 Pazartesi

Bu hafta kritik bir hafta mevcut hisse senedi seviyeleri önemli bir hatta.
Genel trendin ( yönünde euro/doların dolar lehine olduğu ) düşüş yönünde olduğu fikrim değişmediğini daha önceki yazılarımda belirtim. Ancak ara yükseliş dalgasının henüz tamamlanmadığını düşündüğüm için geçen hafta  hisse senetleri için yükseliş yönünde bir beklentide bulundum bu geçen hafta için doğru olmadı. Doğal olarak da dolar konusunda beklentilerim geçen hafta tersine oldu.
Bakış açım hala ve çok büyük olasılıkla hiç bir zaman mevcut ekonomik krizi çözemeyecek. ancak burada krizin gerçek temellerinin çözülmesi değil piyasaların tatmin edilibil edilmeyeceği hisse senetlerinin tavrını belirleyecek. Bu seviyelerin altına bir düşüş olursa işin seyri krizi fazla ivmelendirir bu nedenle bir takım önlemler konusunda daha tatmin edici tavırlar beklediğim için bir ara yükseliş dalgası olacağı düşüncesindeyim. Ancak avrupalı yöneticilerin yeterince etkin tavırlar alacağı konusunda şüpheler artıyor.
Bu dönemde sakin olamayacak stop loss çalıştıramayacak karda satışta gecikecek yatırımcı için zor bir dönem hisse senedinden uzak durmak en iyi seçenek gibi
ancak her ciddi düşüş bir takım yükseliş ihtimali taşıyor. Bunu bu bloggta iki kez yakaladım. Ancak yükselişte satış yapılmamış ise şu an o karlar büyuk ölçüde azalmış durumda.
Hisse senedi Kısa vadede kaotik bir çöküşe girmemek içinde bir yükseliş olması gerektiği düşüncesindeyim. Ancak risk artmış durumda. (hisse senetleri bir kaç ay içinde daha düşük değerleri görmesi muhtemel ancak kısa vadede bir artış daha mümkün)
Dolar Türkiye merkez bankasınnın müdahaleleri nedeniyle belirsiz bir yatırım durumunda. Merkez bankası temelde avrupa birliğinin sorunu çözeceği yönünde düşünerek hareket ediyor ve ozamana kadar doları dizginlemeye çalışıyor görüntüsünde. Eğer bu çözüm gelemeyecek ise dolar konusunda yapılacak bir şey yok. Zira bir şey yapmaya da gerek yoktu. Hiç müdahele olmasa şimdi piyasa onu 2'lerde bir dengeye alırdı .  % 10 daha değersiz Tl dünyanın sonu değil herhalde Hatta ihracat için daha tercih edilir olurdu
Altın çok belirsiz
Faiz kafasını yormak istemeyen için en uygun tercih

17 Kasım 2011 Perşembe

Bu günden yarına 16 Kasım kapanışları sonrası

İMKB inişli çıkışlı bir günü yatay kapattı. Avrupa'da da benzer bir gün vardı. ABD son saatlerde gelen satışla yaklaşık % 1,5 düştü. DOW 12 109'a çıkmıştı 11 905 kapattı. Fitch uyarısı sonrası düşüş gelmiş. Esasen Fitch'in söylediği (Euro bölgesindeki krizin ABD'li bankalar içinde risk unsuru olduğunu açıklamış bu da borsalarda satışa neden olmuş) Bir kaç gündür  panik atak semptomlardan kurtulan borsa tekrar semptomatik olmuş görünüyor. Fitch söylediği bu açıklamaları hiç yeni ya da hiç görülmeyen bir durum değil Avrupa krize girerken elbetteki diğer bölgeler de etkilenecek. Zira 2008' krizi ABD'den başladı ve Avrupa'yı bakın ne hale getirdi.
 Şu anda bu bahane satışları bir kenara bırakıp. Büyük dalgayı bulmaya çalışmak lazım. Avrupa için söylenebiliecek en kötü sözler çoktan söylendi. Bunun etkileri içinde söylenebilecek en kötü sözler söylendi. Geçen ay Avrapa'lı liderler bunun için toplandı. G-20'de en temel konu bu idi. Elbette kötünün kötüsü var. Ancak daha kötüyü dünya ekonomisi şu an kaldırmaz. Önce mevcut kötüyü hazmetmeliyiz. 2 yıl önce Yunanistan ve İtalya'nın mevcut durumu böyle olsaydı. Ekonomi mekonomi kalmazdı. Ancak şu an mevcut durum oldukça kabul edilebilir gelmeye başladı. Etkileri çok olmasın da denilmeye başlandı. İçselleştirildi.
Bu dönemde satıcılarda alıcılarda dengede. Kim daha çok çekerse araba oraya gidiyor. Ancak satıcı tarafın yeni argümanlara ihtiyacı var. Ve güç kaybediyor. Alıcı taraf ise sadece biraz netlik ve bir miktar iyi veri istiyor. Ve yeterince güç toplamış durumda.

Ben yarın içinde benzer bakış açısındayım. Yatay geçen her gün ciddi düşüş olmayan her gün kısa vadeli yükselişi destekliyor.  İyi hisse seçmek önemli.
Kısa vadede Doların kar potansiyeli kalmadı  zira altının da
Bu arada Soros ve birkaç büyük yatırımcı altın pozisyonlarını boşaltmış

15 Kasım 2011 Salı

Rekor kıran cari açık ve kaçan tarihi fırsat

Cari açık rekor kırdı. 9 ayda 60 milyarı aştı.(http://www.cnnturk.com/2011/ekonomi/genel/11/15/cari.acik.9.ayda.60.milyar.dolari.asti/636773.0/index.html Dünyada cari açığın milli gelire oranında  lider konuma geldik. Şu ara çok popüler Yunannistan'a bile fark attık.  Ekonomimizin kırılganlığı sorunu son 10 yıldır. aynen devam ediyor. Oysaki 2008 Lehman krizi'ne 2001 krizinde Kemal Derviş yönetimindeki ekonomi yöneticilerimizin aldığı önlemler nedeniyle bu 7 senede ayağımızı yorganımıza göre uzatma konusunda başarılı idik. Şu anki ekonomi yöneticilerimizde bu ayağını yorganına göre uzatma işine devam ettiler ancak 2008 krizine sağlam bir mali yapı ile giren Türkiye'nin üretici bir ekonomiye geçmesi gerekiyor idi ancak bu tarihi fırsat elimizden kaçtı ve şu an cari açık konusunda  nerdeyesek ordayız ve tren kaçtı yakalamak için bizim atlarımızın çok koşması gerekecek ve at arabamızın dizginleri bizim elimizde değil. Türkiye belki yüzyılda bir rastlanacak bir fırsatı elinden kaçırdı. Herkesin mali kriz yaşadığı bir dönemde biz sağlandık ancak bu fırsatı faydamıza kullanamadık. Bu gün herşey kalıcı ve sağlam bir gelişme gösterebilirdi. 2008 krizi Türkiye için tarihi bir fırsattı teğet geçmesi ile övünmek de doğru değildi Türkiye'nin mevcut sağlam yapısını görmezden gelen eleştiriler de doğru değildi. Kafa kafaya verip bu tarihi fırsatı büyük bir atılımın başlangıcı haline getirmek gerekirdi. Ama malesef kafalarımız hep çok karışıktı şimdi olduğu gibi.

Bu gün Bloombetg tv akşam haberlerindeki konukların 3/4 'ü şuna yakın bir benzetme kullandı: Bu sorun  yüksek tansiyonla yaşayan hasta gibi bir süre böyle idare eder ancak günün birinde küt diye götürür felç yapar. Evet konuya gelecek yansıması ile bakan bu anlayışın sağlıklı ve koruyucu olduğunu düşünüyorum. Haklılık payı yok diyebilir miyiz? Diyemeyiz. Ve bu tansiyon vücuda bir hasar vermiştir. Ve henüz düşürebilme olasılığımız yok. Orta vadeli planında  cari açığı düşürme değil de bunun finanse edilebileceği anlayışı ile yapılmış.

Biz küçük yatırımcı için bu haberin ve mevcut cari açığın önemi nedir ? (bahsedilen risklerin bizim ülkemizin ekonomisi olmasının dışında)

1. Henüz yabancı para cinsinden not artırımı söz konusu değil
2. Yunanistan bile daha fazla cari açık vermemiz Türkiye ile ilgili bir olumsuz koşulda bizim başımızı ağrıtacak bu nedenle henüz Türkiye hisse senetleri çok uzun vade için uygun değil.
3. Her zaman temkinli olmak ve uzun vadeli hayaller kurarken ayakların yere basmasında fayda var.

Bu cari açığın bahane edildiği serbest düşüş günleri göreceğiz henüz değil ama.

Bu günden yarına 15 Kasım 2011

Bu gün İMKB başlangıçta 55.200'lerden bir dönüş geldi ve yatay kapattı. Şu an ABD piyasaları ve vadelilerde hafif artıda. Orda da gün içi bir düşüşten dönüş var.  Bu  dönüş spekülatif bir ülke haberine bağlı değil. Bunlar piyasaların normalize olduğunun bir göstergesi. Piyasaların yükselmesinden çok şu dönemde düşmemesi mevcut düşüş trendinden çıkması açısından önemli. Sıkışan piyasaların yükseliş yönlü bir eğilime girme olasılığını destekliyor.
     Doların kısa vadedede üst sınırı 1.80 -1,81 arası bu seviye kısa vadede satış için iyi bir seviye uzun vadede tek güvenli liman
    Altın tl olarak yatırım yapmak için uygun değil uzun vadede paranın değerini koruyabilir ancak güvenli liman görevini kaybetti o limanda çok korsan demirlemiş durumda sizin takalarınızı takabilirler.
   Hisse senedi normalize olma eğilimi olan bu piyasa koşullarında iyi hisse seçimi en karlı yatırım gibi görünüyor.  Bir artış olasılığı her geçen gün yükseliyor.

14 Kasım 2011 Pazartesi

Bu gün ne oldu yarın ne olur 14 Kasım 2011

Bu gün hisse senetlerinde hafif satıcılı risk iştahının düşük olduğu bir gündü. ABD piyasalarının son 1 saatte hafif alıma geçmesi yarın için olumlu bir sinyal kabul edilebilir.
Bu gün panik olmadan geçen bir gündü piyasaların kendine gelebilmesi açısından önemli. Sürekli spekülatif haberlere alışmış piyasalar için bu gün İtalyan tahvillerinin yüksek olmasının dışında bir haberde yoktu. Klasik bir görüştür ancak piyasa hareketlerinin sağlamlığı açısından bu düzeltmeler önemli. Bir süredir ilk kez böyle olağan bir düzeltme hareketi vardı piyasada ve iyimser bakışı artıran bir durum olarak yorumlanabilir.
 Bu gün Kemal Derviş'in Avrupa'nın risklerine karşı yaptığı rasyonel açıklamalara katılmamak mümkün değil ancak Avrupa Birliği geçen ay toplantıyı bunun için yapmadı mı ? Aynı gerekçeleri ve analizleri tekrar tekrar söylemek temel çözüm felsefesinde fark olmadan kime ne fayda sağlıyor. Bunlar ve detaylar ilgili insanlarca oturulup konuşuluyordur herhalde bizim içinse Avrupa borç krizi artık çok sıkıcı bulantı oluşturucu bir tanımlamaya doğru gidiyor Krizin başında güven bunalımı aynı hisleri uyandırmıştı.
 Piyasalar sıkıştı negatif bir yönde sıkışıklığı açması için çok çok kötü haber gerekir zatım çok kötüler uzun süredir bilinen konuşulan çözülmeye çalışılan durumlar. Eğer çok çok kötü bir haber gelmez ise sıkışıklığın pozitif yönde aşılması daha muhtemel.
Bu belirsiz koşullarda ve aşırı hareketlenmelerin beklenmediği koşullarda hisse senedi yatırımı yapılacak ise hisse seçimi önem kazanıyor. Bunun için iyi teknik analiz yapmak yada bu verilerden yararlanmakta fayda var. Ayrıca beklentisi olan sektörleri de bilmekte fayda var.
Doların mevcut koşullarda bile hiç zayıflamadığına dikkat etmek gerek. Uzun vadede şu an tek güvenli liman dolar. Ancak kısa vadede Avrupa Birliğinin aldığı önlemler ile bir miktar zayıflaması beklentim henüz gerçekleşmedi.
Yıl sonu rallisi çok konuşulmaya başlandı. Çok konuşulan genelde oluyor. Ancak istisnai olarak tersi de oluyor ve asıl kazanç bu terisini öngörmekle kazanılıyor.
Sonuç: Yarın belirsiz ancak bu günkü kayıpların yarın kısmen telafi edileceğini düşünüyorum. en rasyonel davranış pozisyon koruyarak beklemek olacaktır.

Yarın için beklentim

Her şey piyasaların istediği gibi gidiyor Çok büyük bir süpriz bir haber olmaz ise yarın net yükselişler görürüz.
Hisse senedi tut pozisyon artırılabilir
Dolar sat
Altın yarın ons değeri artar ancak dolar düşeceği için TL  değerindeki artış sınırlı kalacaktır.
Faiz kısa süreli kullanılabilir. Ancak fırsat maliyeti yükseliyor. Ayrıca mevcut bu iyimser hava bir süre bozulmaz ise merkez bankası faizlerdeki belirsizliği düşük faiz tarafına çekecektir zira bu iyimser hava doları istenilenden fazla düşürebilir. Burda bir noktaya dikkat çekmek gerekir faizlerde bu şekildeki bir düşme eğilimi banka karlarını artırıcı etki yaratacağı için banka hisselerinde yükseliş daha fazla olabilir

Dünyada savaş tamtamları

Bu gün TV'de dinlediğim bir haberde İsrail'in İran'a saldırabileceğini bunu da hava koşulları nedeniyle en erken bahar ya da yaz aylarında yapabileceği söyleniyordu. (aylar konuşuluyor ve öyle ruhsuzca bir haberdi ki İnsan medeniyetin en utanılacak en acı olayı savaş böyle önemsiz bir şeymiş gibi anlatılmamalı ) Gerekçe İran hiç bu kadar nükleer silah yapmaya yakın olmamıştı. (Bu nedir şimdi Irak nükleer silah var diye harap edildi sonra "Baktık bulamadık dendi". -bu bakma eylemi esnasında milyonlarca  insan öldü binlerce asker öldü istikrarsız bir ülke kaldı geriye hala insanlar ölüyor- Şimdi pişkinliğe bakın silah yokta silah yapabilme olasılığı var imiş o halde bu nükleer santralle enerji üreten her ülke için geçerli bir olasılık )
 Bu konuyu küçük yatırımcı bloggumda yer vermemin nedenine gelelim.
Bu bir olasılık henüz düşük bir olasılık. Ancak biz küçük yatırımcıların kulağı delik olmalı. Çünkü en iyi koşullarda bile haberlerin çok azından haberdar olabiliriz. Ve hafızayı güçlü tutmak gerekir. Bir haber konuşulur ve sonra aşırı haber yükü nedeniyle güncelliğini kaybeder unutulur. Ancak piyasa unutmaz.
Bir diğer nokta piyasa sadece olaylara tepki vermez hatta olmadan çok önce olasılıklarına göre kendine yön verir yani savaş kadar savaş olasılığı da önemlidir piyasalar için. ve ikinci dünya savaşından bu yana yaklaşık 60 yıldır dünyada hiç bu kadar savaş olasılığı yüksek olmamıştır. İkinci dünya savaşının gerekçesinin aslında 1929 ekonomik krizinin  (o zaman burhan deniyordu -bu parantez çok aydınlatıcı olmuş :)-)  aşılamamış olmasıdır. 2008 Lehman krizi yani 3 yıldır çözülmeyen ekonomik kriz büyüklük olarak başlarda hep 1929 krizyle karşılaştırıldı. 2008 Krizinin diplerine doğru bu savaş olasılıkları mevcut iktisadi sistemde çöküş olasılıkları hep konuşuldu öyle bir ortam vardı ki İMKB 21 000 olmuş Al önerisi verdiğinizde insanlar buna inanamıyordu sanki dünya batacak gibi bir hava... Sonra unutuldu her şey İMKB 70 000'leri gördü zamanında alan mutlu almayan dertli.
 Şimdi yeniden savaş tamtamları çalıyor. Rafa kalkmış bir olasılık ve umarım hiç bir zaman olasılık olmaktan öteye gitmez. Ancak piyasalar bu olasılıkla mutlaka dalgalanacaktır. Şimdilik erken Şu ara Berlusconin istifasını Bon bongo muydu neyse işte öyle eğlence ralli biraz kutlama havasında olacaklardır. Ama parti bitince...

12 Kasım 2011 Cumartesi

küçük yatırımcı için temel prensipler

Bu blogg'ta yapmak istediğin piyasa hareketleri için önceden doru tahmin yapmak ve bazı temel ilkeler oluşturmak . Ancak bunun çok zor bir iş olduğunu bilmek gerekir. Piyasalarla ilgili önemli noktalardan birisi
-çok özgüven çok yanılgı getirebilir.
- Kimse tam olarak bilemez. Çünkü piyasalarda rastlantısallık ve kaotik bir süreç vardır.
-yeterli bilgi ne fazla ne az ve (bazen fazla bilgi ve fazla ayrıntılar büyük resmi görmeyi engelleyebilir.
-doğru bilgi. güvenilir bilgi (internet medyasının tık almak için attığı iddalı başlıklarden ve ilgi çekmek için yapılan spekülatif haberlerden kaçınmak gerekir.)
-Aşırı duygulardan kaçınmak gerekir (ne çok olumlu ne çok olumsuz )
-Satmadan kazanç olmadığını bilmek gerekir Satmayı öğrenmek gerek.
Stop loss Kayıba son kuralları geliştirmek ve bir okadar önemli kazanca son kurralları getirmek hep daha fazla kazanma isteği doğal olarak var olacaktır ancak bu dürtü ile baş etmeyi öğrenmek gerekir.
-Spekülatif hisselerden aşırı kazanç getiren hisselerden uzak durmak gerekir. <Çünkü orda kazanılacak anormal kar gelecekte daha ciddi kayıplara neden olabilir ve yatırım stratejinizi sakatlayabilir. Bir hisseden 10 gün de % 50 kazındığınızı varsayın artık sizin için yıllık % 50 getiri yada aylık % 10 getiri anlam ifade etmeyebilir tatmin etmeyebilir. Ve bu tatminsizlik büyük olasılıkla ciddi kayıplara neden olur.( İnsan sürekli enerji içecekleri içemez ve bu aşırı şekerli içecekler bağımlılık da yapar oysa  sağlıklı olan sudur. hiç heyecan vermedi mi kalp krizi de çok heyecanlı bir süreç olsa gerek kimsenin tatmak istemeyeceği ) Spekülatif hisseler anormal kar getiren hisseler küçük yatırımcının en büyük düşmanıdır.>
-Hisse senedi yatırımı yapmak bir yada bir kaç  hisse senedi ile hayatı birleştirmek olmamalı (küçük yatırımcı bazen şirketin kurucularından daha sadık olarak o hisseyi tutabiliyor biraz para biriktirdi mi hemen o hissedien alıyor. Bu bilinçli bir takım araştırmalara dahalı ise tamam ama sapkın bir tutku ise kurtulmak gerek piyasalar duygusuzdur
- Alternatif yatırım araçları bilmek gerekir.< Dalgalanmlarda geçiş fırsatı bulmak için ve genel piyasayı anlamak ve öngörmek için temel yatırım araçlarını takip etmek gerekir. Burda da undu pirinçti diye aşırı dağılmamak gerekir.  Piyasaların temel yatırım araçları (altın / günüş;  döviz.  hisse senedi.  faiz)>
-Olup biteni anlamaya çalışmak gerek < zararın yasını tutarak yada kazancın sarhoşluğu ile temel nedenler gözden kaçarsa gelecek ile tahminlerin sağlıklılığı azalır>
-okumak ve genel kültürü artırmak gerekir
-Komplo teorilerinden uzak durmakta fayda var.
-Büyük yatırımcıların küçük yatırımcıları yutmaya çalıştığı efsanesinden uzak durmak gerekir (manüplatif hisseler ve hareketlerin dışında her sey piyasanın rastlantısallığı içindedir ancak küçük yatırımcı eksik bilgi ile bitmekte olan hareketin sonunda oyuna katıldığı için sanki kendisine karşı bir oyunmuş gibi gelebilir "Ne oldu kaç aydır yükseliyordu altın ben aldım düştü benim almamı mı beklediniz ? Şeklinde bir soru gelebilir ancak aslında yanıt soru da gizli kaç aydır yükseliyor demek ki düşme vakti gelmiş zira sen alıyorsun ancak alıcı sayısı azaldığı için düşüyor sen alan nadir insanlardan olduğun için düşüyor buna alınganlık yapmamak gerekir çünkü her yatırımcının başına tekrarlayan kereler bu gelir ve gelmeye devam edecektir.
Küçük yatırımcı asla artı parası yoksa riskli yani hisse senedi yatırımı yapmamalı hele kredi ile hiç yapmamalı.

En önemlisi kendi aklınızla hareket edin. Düşseniz de kalksanız da ... Başka türlü ders alamaz insan. (Aynı hatayı da sürekli tekrarlamamak gerek taman 5 -6 kez yaptın artık yeter fakrlı bir bakış geliştirmek gerekir.  )


Biten haftanın değerlendirmesi gelecek tahminleri

Bu hafta 3 gün bayram nedeniyle kapalıydık Ancak Avrupa'da ve ona bağlı olarak Amerika'da dalgalı bir piyasa izledik.  Çarşamba günü yazdığım bir yazıda İtalyan CDS'lerinin rekorundan bahsettim. Ancak o yazıda İtalyan CDS'lerinin rekorundan sonra Avrupada ciddi bir yükseliş yaşandığına dikkat çektim ve perşembe günü için Hisse senetleri için alış önerisinde bulundum. Şu an için oldukça sağlıklı bir hareket olarak görülüyor. O yazıda aradığım cevap bir dip seviyesi mi? Ben bu soruların yanıtını teknik analizle değil koşulsal analizle bulmaya çalışıyorum. İtalya'nın Çarşamba günkü durumu kısa vadede bir dipti. Yani buradan bir takım önlemler alınması ve bazı belirsizliklerin giderilmesinin kaçınılmaz olduğu nokta idi. Öyle'de oldu.
 Bundan sonra ne olacak. Artık Yunanistam ve İtalya yavaş yavaş popülerliğini yitirecek. Onlar onanması gereken yasaları onadılar ve artık yavaş yavaş bu hikayeler rafa kalkacak. Piyasalarda bu kadar ciddi dalgalanmalar yapamayacaklar (bir süre için )
 Bir süre piyasalar kendi verileri ve iç dimamikleri ile daha küçük çapta dalgalanmalarla seyredecektir. Ancak yön yukarı olacaktır.
 Bundan sonraki ciddi dalgalanmak senaryosu ne olacak? Şu an Fransa senaryosu konuşulmaya başlandı. Ancak Amerikan'ın sırasının geldiğini unutmayalım. Yakın tarihli İtalyan CDS'lerinin rekoru ile dip yapıan avrupa borç krizli düşüş Sonra Amerika'nın not indirimi  ardından tekrar İtalyan CDS'lerinin rekor yaptığı Avrupa borç krizi. Simdi sıra terkar Amerika'ya geldi. Eğer Amerika sırasını atlar ve Fransa'nın notu indirilirse Euro dolar 1,2'nin altına iner. Ayrıca Avrupa borç kirzi yeni boyuta taşınır. Yunanistan ve İtalya'nın yol açtığı çatlağın yayıldığı anlamına gelir ve bu durum çok ciddi bir düşüş ile sonuçlanır. hala ana trendin  (Euro/Doların 1,1'e yaklaşacağı hisse senetlerinin ciddi düşeceği ana trend ) değişmedi ancak ara yükseliş dalgasının dibinin görüldü. Ve bir süre yükseliş sürecek. Sonrası Fransa not indirimi senaryosu gelişir ise Ana trend kendini sağlamlaştırır.

10 Kasım 2011 Perşembe

Yarın için beklentim

Çok fazla panik olmaya panik atak olmaya gerek olmadığı ortada. Yarın sakin bir gün olacak % 1'lik bir yükseliş görebiliriz İtalya'dan gelecek olumlu bir haberle hisse senetlerinde belirgin bir yükseliş görülecektir.
Hisse senedi pozisyonu koru yeni pozisyon için İtalya haberini bekle
Dolar sat
Altın belirsiz
Faiz risk istemiyorsan iyi alternatif

9 Kasım 2011 Çarşamba

Papandreu'nun veda konuşması üzerine

Ntv'de haberler esnasında yayınlanan kadar dinleyebildim.
Piyasalara rağmen demokrasiyi ve Yunan halkının geleceğini korumak için çaba gösterdiğini Yunanistan'ı kaçınılmaz bir iflastan kurtardığını bunun tarihi bir zafer olduğunu söyledi.
Bu cümleler üzerine düşünülmesi gerekiyor
1. Evet hiç bir lider halkının geleceğini piyasaların beklentisine satmamalı. Piyasalar kendini halkın refahı ve iyiliği için atılmış adımlara göre ayarlamalı zira hemen kendini ayarlar da
Piyasalarım net bir beklentisi olduğuna hiç bir zaman kapılmamak gerekiyor. Piyasa beklentisi ve davranışı (bu konuya daha önce değinmiştim) faklı yönlerdeki eğilimlerin vertörel toplamıdır. Ve koşullara göre değişir. Uzun vadede ne olacağı kısa vadeli tepkilere bakılarak ön görülemez. Ve piyasaların beklentisi sürekli ve geleceğe yöneliktir onu yanlış anlayıp yanlış hareketler ya da yorumlar yapmamak gerekir. Bunun için de bir halkın geleceği söz konusu ise elbetteki piyasa beklentileri için yapılmış tahminlerin bir önemi yoktur. Bu nedenle Papandreu'yu mevcut görüşünden ötürü kutlamak gerekir. Ancak samimiyet tabiki kuşkulu eğer referandumdan vazgeçmeden bu istifa ve bu konuşma gelse idi daha inandırıcı olurdu ve bu arada şu andakinden en az % 5 daha düşük bir piyasa görürdük. (bu da piyasaları hiç umursamadan davrandığını gösterirdi )
2. Kaçınılmaz iflastan Yunanistan'ın kurtarıldığını söylüyor ki bu durumda mevcut kurtarma paketi kesin hayata geçecek demektir. Şu an Yunanistan'ı yöneten kişi olduğuna göre bu sözü kabul etmek rasyonel olacaktır. O halde bu konudaki spekülasyonların sonucu konusunda daha net yorum yapabiliriz ki bu spekülasyonlar bir süre daha devam edecek ve piyasalarda dalgalanmalar olacak. Zira bu dönem dalgalardan kazanma dönemi.

Yanılgım ve Yarın için beklentim (9 Kasım 2011)

Temelde mevcut anlayışla Avrupa Birliğinin  mevcut ekonomik krizi çözemeyeceği ve Euro/Dolar'ın 1,2 'nin altına ineceği fikrini değiştirmemiş olsam da kısa vadede Avrupa'lı yöneticilerin mevcut krizi çözme konusunda geçen hafta daha net davranacağını düşünmüştüm. (Zira çok vakitleri kalmadı sözde bir çözüm içinde Avrupalı yöneticilerin aymazlık derecesinde yanılmış olabilir miyim? ben bu kadar olabileceğini düşünmemiştim) Ve G-20'den buna yönelik net mesajların verileceğini beklemiştim. Bu tam böyle olmadı.
Ancak hala kısa vadede hisse senetleri piyasasına yapılan likidite sağlayıcı önlemlerin etkisi olan yükseliş hala yaşanmadı.(Ciddi bir ara ralli  gerçek bir ralli yaşanacak sorun ne zaman ve dip hangi seviye bunun için dip olacak bunu ön görmeye çalışmak gerek)
Belirsizlik olduğu sürece dolar kuvvetli kalacak Türkiye merkez bankasına rağmen Tl karşısında da güçlü kalacak.
Yarın önemli bu kadar düşen  İtalyan CDS'leri DAX'ın son zirvesinden sonra %12 geri geldiği düşünüldüğünde yarın seans için bir toparlanma olabilir.  Eğer geçen haftaki % 9-10'luk karla satılabilir önerime uyan oldu ise yarın ki düşüşten yine alış yapılabilir. Yarın vadeli piyasalarda belirgin bir fark yok ise İMKB %2 düşüşle açılabilir. bunun için vadeliler önemli 3 günlük tatil sonrası piyasalar olumlu havayı alıp bu günkü düşüşü pas geçebilir. hava olumsuz ise ortalama  % 2 'lik bir düşüşle açılış beklenebilir. Ancak bu düşüşün bir düzeltmesi gelebilir. Gün içi düşüşlerden alım yapılabilir.
Temel felsefe şu düşüşlerde al yükselişlerde sat  ve bu piyasalarda çok beklentiye kapılma. Yükelişi gördünmü sat

Piyasaları okumak O kadar da kolay değilmiş Ve Rekor İtalyan CDS'leri

Bu gün Avrupa piyasaları sert düştü % 2-3 arasında. ABD piyasaları da şu an % 2'nin üstünde kayıpta.
Bu günün düşüş bahanesi İtalyan CDS'lerinin 12 baz puan artarak 536'ya çıkması. Önceki rekor 534 ile 22 Eylül imiş. O rekorun olduğu gün
22 Eylül kapanış fiyatları:   bu gün              bu süre zarfında görülen en yüksek değer
 DAX 5,162                    5.829 (%12)           6.337  ( %23)
 DOW 10,733                 11,893 (%11)         12231 (% 14)
 NİKKEİ 8374                 8678  (%3)            9050    (%8)                  
 İMKB100 57,979          56,180  (-%3)         59420  (%2,4)
Bu yazıyı yazarken Dow hala kapanmadı şu an daha düşük Nikkei vadelileri % 1,15 ekside henüz bu verilerle işleme başlamadı Ayrı 22 Eylül yerine bir sonraki günü yazdım Bloomberg'te bulduğum 26 Eylül rakamı idi
 DAX Avrupa'yı daha iyi temsil edeceğini düşündüğüm için onu aldım. Evet o gün düşmüş ancak ertesi günden itibaren % 23 'e varan bir yükselişe geçmiş ve 22 Eylül bir dip noktası olmuş. CDS'lerin bu koşullarda düşmesi olağan. Piyasanın tepkisi 'de olağan bu veri karşısında alıcıların geriye çekilmesi ve satıcı bir eğilim normal (şu an DOW % 3.2 ekside ben yazıyı tamamlayaana kadar bakalım ne olacak )
Düşüşün tek nedeni CDS'ler olmasa gerek özellikle Berlusconi'nin zaman kazanmak için böyle bir açıklama yaptığı görüşü'de var. Daha 1 ay önce güven oylamasını kazanmak için o kadar uğraşan bir liderin böyle  vazgeçmesi gerçekten şüphe inandırıyor. Buradaki temel nokta İtalyan parlemonto'sunun onaylaması gereken bir ekonomik paket var ve piyasanın İtalya'da da Yunanistan'da da temel olarak ilgilendiği konunun bu olduğunu düşünüyorum.
İtalyan CDS'leri 22 Eyül'de Avrupa için dip olmuş ABD'de daha sonra bu süredeki dibi yaşadı (Muhtemelen not indirimi ile) (o zaman günce tutmuyordum) Şimdi bu seviye  CDS'ler bir dip olur mu ?   Evet bu seviyelerde bir dip beklemek geçmişteki senaryonun tekrarı olur ve yanlış bir yorum olmaz. Ancak net olmayan siyasi belirsizliğin aşılması aşılacağına dair bir tutum netleştirilmesi özellikle ekonomik paketin meclisten geçmesi piyasalar için yeterli olacaktır.
İMKB'ye gelince bu dönemde Avrupa'dan ve Amerika'dan net bir şekilde negatif ayrılmışız. Bunda merkez bankasının dövizle olan mücadelesinin piyasalar için oluşturduğu belirsizliğin etkisi olduğunu düşünüyorum. Şu  anda da Dolar 1.80 sınırına dayanmış durumda. (DOW'da düşüş % 3,55 oldu ) Merkez bankasının beklediği  piyasalarda bir durulma o zaman daha net tavırlar göreceğiz ancak piyasalar artık pek durulacakmış gibi görünmüyor. Bu dalgalanma yönetilecek uzunca bir süre sonra. Sonrası ise meçhul hala.

Piyasaları okumak demiştim. Evet dün piyasaları okumuşum (yine kendi reklamım)

Dün yazdığım "Piyasaları Okumak " başlıklı yazıyı bu gün tekrar okudum. Sanırım piyasaları okuma konusunda yol aldım.
 Dün  Bloomberg HT'de yer alan Berlusconı'nin çoğunluk oyunu alamaması endişesiyle piyasaların düştüğü yorumuna tam katılmamıştım (yani piyasaların Belusconi'nin arkasından ağıt yakmasını pek beklemediğimi kibarca anlatmıştım) . Berlusconi'nin gitmesi de piyasaların isteyebileceği bir alternatif olabilir demiştim..    Piyasalar sadece belirsizlik istemiyor. Piyasa değişim de kâr görürse değişimi ister. Bloomberg HT'nin bu akşamki yazısından aynen alıntı yapıyorum.<ABD'de New York Borsası'nda işlem gören hisse senetleri, İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi'nin istifasının, yeni liderin borç krizini kontrol altına alabileceği yolundaki iyimserliği artırmasının ardından değer kazandı.>(http://www.bloomberght.com/haberler/haber/1011517-abd-borsasi-berlusconi-ile-yukseldi)
Dün bu olasılık  düşüş açıklaması olarak gösterilmişti bu gün ise yükseliş nedeni olarak gösteriliyor. Dünkü düşüş hafif muhafazakarlık değişimin belirsizliği ancak temelde değişim kar getirdiği anlaşıldığı anda muhafazakarlık kalkar. Eylemsizlik biter. Dünkü yoruma mutlak katılsa idik bugünkü istifa hareketi ile hisse senetlerinden çıkış yapmak gerekirdi. Oysa dün bu değişimin piyasaların kârına olabileceğini yazmıştım. Ve bu baştaki muhafazakar eyelemsizlikli tepkiye çokta kapılmamak gerektiği bu gün ortaya çıkmış oldu. Piyasaları okumak gerekir.
Piyasal hareket kümülatif bir aklın sonucudur. Muhtemelen o koşullar altındaki en rasyonel harekettir. Tek akıllı bunu kabul etmeyen yorumcu değil ise eğer. Bu nedenle de piyasanın hareketindeki temeli anlamak gerekir. Bu anlaşılır ise bir sonraki yada çok sonraki adımlar ön görülebilir.  Ancak koşulların bazen piyasaları hasta edebileceğini de bilmek gerekir.Örnek boğa piyasası bir manik hezeyan dönemidir. Ayı piyasası ise depresif bir süreçtir.  Tazı piyasası (Benim tanımım)  ise panik atak dönemidir. Dolayısıyla piyasaların psikolojisi de onu anlamaya çalışırken hesaba katılmalıdır.

8 Kasım 2011 Salı

Yunanistan yorumu

Papandreu'nun istifası ve yerine gelecek uzlaşma hükümeti söz konusu avrupa birliği yardım paketini onayalayacaktır. Bu sorumluluğu kimse tek başına almak istemediği için  öyle bir seçenek geliştirildi. Çünkü bu yardım için gerekli olacak kemer sıkma paketini getirenler uzunca bir süre seçim kazanamazlar. Bu yüzden hiç bir parti  tek başına bu yardımı onamak istemeyecektir. Ancak kurulacak geçici ve karma hükümet bunu onayacaktır temel kurulma nedeni budur. Yoksa Papandreu'da seçime götürebilirdi ülkeyi.

Piyasa kapanış yorumu

Bu gün Avrupa piyasaları hafif ekside kapattı. ABD piyasaları ise eksi başladı hafif artıda kapattı.

Hisse senetleri: Şu anda piyasa tedirgin bu nedenle TAZI piyasası diyorum. Eğer bir süre olsun olumsuz bir haber gelmeyeceğine kanaat getirirse yükselmek için yeterince likite sahip. İsteğe de. Ancak tedirginlik henüz azalmış değil. Benim beklentim G-20'de bu belirsizliğin azaltılacağı idi ancak öyle olmadı. Belirsizliği azaltıcı  ve olumlu bir ortam da ciddi yükseliş olasılığı var. (eğer piyasalarda olumlu hava belirginleşir ise Türkiye merkez bankasıda faizlerdeki belirsizliği düşme lehinde kaldırabilir bu da banka karlılıklarında artışa neden olur. Bu nedenle olumlu bir olasılığı ön görenlerlerin banka hissesi bulundurması mantıklı görünüyor)
Dolar: Şu an piyasaların tek güvenli limanı. En ufak tedirginlikte artıyor.
Altın: Belirsizlik sürüyor. Altınını yükseltecek koşullar savaş, FED'in 3. parasal genişleme yapması. ABD ekonomisinde çok ciddi bir kötü veri. Şu aşamada bu olasılıklar uzak.
Faiz: Artan faiz oranları mevcut riskli piyasalarda mutlaka değerlendirilmeli.

Piyasaları okumak

Ekonomi medyası genelde piyasalardaki değişimleri bir takım sebeplere bağlama çabası içindedirler. Bunu yapmak gerekir de böylece gelecek ile ilgili sağlıklı bir yorum yapabilme fırsatı oluşur. Ancak bunu yaparken bir takım temel doğrularla yorum yapmak gerekir.
Herkes yorumunun başına ya da sonuna Piyasalar  eki koyuyor. Peki Piyasa nedir? Ne ister?
Piyasa : daha çok kar elde etmek isteyen paranın kaotik yönelimlerinin vektörel toplamıdır. Sanırım yeterince açık oldu : ) . Yani piyasa parasını değerlendirmek isteyen kişilerin  ya da kurumların bu amaç doğrultusundaki hareketlerinin nihayi sonucudur. Kârı maksimilize etmek için kimi yatırımcı hisse senedi satarken kimi alır.
Özetle piyasa parayı artırmak kârı maksimalize etmek isterken yapılan hareketlerin toplamıdır. Tek amaç kârı maksimilize etmektir. Bu amaç doğrultusunda tüm siyasi görüşler yada oluşumlar tüm felsefik yorumlar bir araçtır amaç değildir. Piyasanın dili dini siyasi görüşü yoktur.
Bloomberg HT bu gün ki Avrupa piyasasındaki hafif düşüşleri Silvio Berlusconi Hükemetin'deki zayıflamaya bağlıyor. (http://www.bloomberght.com/haberler/haber/1011265-avrupa-borsalari-ilk-gunu-kirmizida-tamamladi)
Bu doğru mu? İtalya'nın mevcut ekonomik sıkıntıya girdiği bu dönemde yöneten Berlusconi hükümeti peki bu hükümet sorumlu hiç olmasın çözecek gibi görünüyor mu ? Pek görünmüyor o halde bu hükümetin değişmesi bir çözüm olasılığı olarak görülebilir mi? Evet bu da bir olasılıktır.  Peki düzelme ve gelişme olasılığı var ise neden bundan piyasalar olumsuz etkilensin. Bu Newton'un hareket yasaları ile açıklanabilir: eylemsizlik.
Eylemsizlik : Tüm cisimler mevcut konumunu korumak ister: Hareket eden nesne hareket etmek ister. Duran nesne durmak ister. Maddenin eylemsizliğini bozmak için enerji gerekir. Piyasa mevcut durumun devam etmesini  pasif olarak ister Buda piyasaları kısmi muhafazakar yapıya ulaştırır.
Piyasa kısmi muhafazakardır yani değişimlere hafif kaygı ile temkinlilikle yaklaşır. Kendini kötü de olsa mevcut koşullara göre ayarlayabilir ancak değişim aynı zamanda bir belirsizliktir.Ve değişim öncesi biraz kendini çekme eğilimi gösterebilir.  Ancak tamamı ile değişim karşıtı değildir. Sadece bu değişimin neler getirebileceği ön görebilmesi gerekir. Ön gördüğü kârı maksimileze etme yönünde olasılık oluşturuyor ise değişimin en önemli destekçisi olur.

4 Kasım 2011 Cuma

Ne ayı Ne boğa TAZI piyasaları

Bu dönem hızlı yükseliş ve inişlerin yaşandığı anormal bir dönem.
Piyasalar bir takım psikiatrik problemler yaşıyor. Sık sık panik atak gelişiyor. Çok şüpheci. Sabırsız ve tam olarak dikkatini toparlayamıyor. Hiperaktivite septomları mevcut.

Piyasalarda enerji dağılımı değişiyor

Bir süredir güçlü potansiyel enerjiye sahip dolar artık o enerjini kaybediyor. Hisse senetlerinde ise üst üste yapılan likidete artırıcı hareketler ve kısmen sağlanan güven ortamı ciddi bir potansiyel enerji birikimine neden oluyor. Güven konusu netleştiğinde önemli bir yükseliş dalgası başlayabilir.
Yine de bu temel düşüş dalgasındaki ciddi yükseliş dalgası olacaktır. w
Sonuç: Dolar zayıflıyor tekrar Avrupa krizi ile kaygılar artana kadar zayıf kalacak ancak ve çok büyük ihtimalle çok geçmeden Avrupa'da tekrar bir sorun çıkar ve dolar düşüşe geçebilir. Dolar 1,70'in altına sarkabilir. Merkez müdahale etmez ise 1,65'leri görebilir. 1.70'in altında dolar alınabilir.
Hisse senetleri ciddi yükseliş potansiyeline sahip. Çok ağır kalmamakta fayda var. (bu fiyatlar son bir yıl için ucuz fiyatlar) Bunu kısa vadede tek sıkıntıya sokacak şey Yunanistan konusu. Burada piyasaların istediği  bir çözüm gelmesi  ve devamlılığının olduğu düşündüren bir durum ralliye neden olabilir.

kendi reklamım Yine benzer senaryo oldu

Geçtiğimiz salı günü tepe taklak piyasalar geyiği ile yazdığım yazıda öngördüğüm yükseliş oldu. Çarşamba düşüşü alım fırsatı olarak değerlendir önerisinde bulunmuştum. Günü ortalama % 3 karla (en düşükten alındığını varsayarsak)  kapattı bankalar (böyle volatil dönemlerde endeksi sürükleyen hisselerle hareket etmek gerektiğini düşünüyorum) Perşembe % 2 'ye yakın bir artış. Yarın ki yükselişten satıldığını düşürsek %2 'de öyle ekleyelim Kümülatif toplam yaklaşık % 9 olur. Ancak  yarın sat önerisinde bulunmuyorum % 9 yeterli ise sat ancak hisse senetleri piyasası için G-20'den net olumlu ifadeler gelecektir. Eğer Yunanistan yeni bir süpriz yapmaz ise direnç noktaları test edilecektir.

3 Kasım 2011 Perşembe

3 kasım perşembe öncesi tahminler

Yarın'a Papandreu'nun Merkozi ile toplantısının sonucu ile güne başlayacağız. Olumsuz bir haber olmayacaktır. Kafadarlar piyasaların hoşuna gidecek bir açıklama yapacaklardır.
Enflasyon açıklanacak %2,9-%3,5 arasında bir beklenti var (http://bigpara.ekolay.net/haber-detay/gundem/piyasalar-bu-datayi-takip-edecek/778363.asp) muhtemelen beklentiler doğrultusunda bir rakam gelecek eğer dışarıda olumlu bir haber var ise bu veri bizi çok etkilemeyecek olumsuz bir havada enflasyon rakamları beklentiler doğrultusunda da olsa yüksekliği bahane edilip hisse senetlerinde satışı artıracak.
Yarım Merkozi Pap. 'dan olumlu bir haber bekliyorum.
Referandum Avrupa birliğinden çıkıp Drahmi'ye geçelim mi şeklinde sulandırılabilir. O zamana kadar kemer sıkma politikalarının başlanacağı vaat edilir. Böylece geçen hafta ki olumlu hava tekrarlanır.

FED Kararı (bigpara'dan alıntı)

02.11.2011
ABD Merkez Bankası Fed, kısa vadeli faiz oranlarını değiştirmeyerek yüzde 0.25'te bırakırken ekonomide aşağı yönlü risklerin olduğuna vurgu yaptı
ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz toplantısından ekonomiyi destekleme konusunda yeni bir karar çıkmadı.

Fed Açık Piyasa Komitesinin (FOMC) iki gün süren toplantısı bugün sona erdi.

Fed, toplantıdan sonra yaptığı açıklamada, FOMC'nin Eylül ayında yaptığı toplantıdan bu yana elde edilen bilgilerin, üçüncü çeyrekte ekonomik büyümenin bir dereceye kadar güçlendiğini, bununla birlikte istihdam piyasasındaki koşulların zayıf kalmaya devam ettiğini ve işsizlik oranının yüksek seviyesini koruduğunu gösterdiğini bildirdi.

Gelecek çeyreklerde ekonomideki büyümenin ılımlı büyüme sürmesinin beklendiği ve işsizlik oranının kademe kademe düşeceğinin tahmin edildiği belirtilen açıklamada, ''Buna ilaveten, küresel finansal piyasalardaki gerginlik dahil olmak üzere ekonomik görünüme ilişkin önemli aşağı yönlü riskler var'' denildi.

Enerji ve diğer emtia fiyatlarındaki yükselişin etkilerinin giderek yok olması nedeniyle enflasyonun gelecek çeyreklerde yatışacağına ve uzun vadeli enflasyon beklentilerinin istikrarlı kaldığına işaret edilen açıklamada, Fed'in, enflasyon değişimi ve enflasyon beklentilerine dikkatle izlemeyi sürdüreceği ifade edildi.

Ekonomide güçlü toparlanmayı desteklemek ve enflasyon seviyelerini korumaya yardımcı olmak için Fed'in, Eylül ayında açıkladığı 400 milyar dolarlık tahvil programına devam etmeye karar verdiği bildirildi.

Hanehalkı harcamalarının son aylarda kısmen arttığı, işletmelerin ekipman ve yazılım yatırımlarının büyümeye devam ettiği, ikamete mahsus olmayan inşaatlara yatırımın halen zayıf olduğu ve konut sektöründeki durgunluğun sürdüğü vurgulanan açıklamada, Fed'in azami istihdamı ve fiyat istikrarını destekleyeceği kaydedildi.

2 Kasım 2011 Çarşamba

FED ne diyecek? bir tahmin (1 Kasım 2011)

FED parasal genişleme yapmayacak ancak buna yakın olduğunu vurgulayacak bu da piyasaların hoşuna gidecek.

küçük yatırımcı bu dönemde ne yapmamalı?

1.PANİK YOK
2.PROAKTİF OLMA ÇOK YAVAŞTA OLMA
3.EFEKTİF ZARARI DURDUR MANEVRASI VE KAR REALİZASYONU YAP

Bu oynak dönemde ülke liderlerinin ve merkez bankalarının piyasaları speküle ettiği dönemde ekonomik akışı çok iyi okumak bile karlı statejinin garantisi değil. 1 hafta önce doların yükselme potansiyelini görmüş olan birtakım  yerli yatırmcı 1.85 ortalamadan 2 milyar dolardan fazla alış yapmış. Merkez bankasının piyasa spekülasyonu ile 1,75'in hemen altına indi. Şimdi 1.80 sınırına dayandı. (bu zarardan merkez bankası sorumlu değil mi şimdi ) Bu noktada merkez bankası yatırmcının elini kolunu bağlıyor. Yatırımcı piyasalardaki bu günkü olumsuz havanın devam edeceğini ön görüp dolar alıp mevcut birikiminin değer kaybetmesini önlemek istiyor ancak yine merkez müdahale ederse peki müdahale etmez ise... (serbest piyasa ekonomisinde olmaması gereken bir değişken merkez bankaları bir piyasa oyuncusu yada bir piyasa kabadayısı gibi davranmamalı )  Bu durumdu merkez'in kararını bilen haksız bir üstünlük kazanmış olacak. Merkez bankası büyük piyasa oyuncularının gözünü korkuturken küçük yatırımcıyı bir çıkmaza sürüklüyor. Eğer kafasında net bir sınır varsa onu koysun ve yatırımcıda ona göre davransın ya müdahele olmaz ise ihtimali kalmasın. (Aslında kuru kendi haline bırakmak piyasanın kendi dinamiklerinde denge bulmak daha rasyonel olacaktı)
Sonuç itibari ile piyasalardaki belirsilik bizde merkez bankasının tahmin edilemeyen tutumları ile artıyor. Sonuçta ön gördüğünüz piyasa koşulları gerçeklesse bile yatırım yaptığınız araç zarar edebilir. Ancak volatilite arttığı için sakin olmakta fayda var. İdieal olanı yükselen dalgadan yükselmekte olan dalgaya geçiştir ancak. Panik olup tersine düşmüş dalgadan düşen dalgaya geçmemek gerekir. Örnekle şu an hisse senedi olan yatırımcı bu günki abartılmış haberler ile hisse senedini satıp dolara geçti ancak hisse senetlerinde bir yükselme ve dolarda bir düşmeye yakalanabilir yani düşüşünü tamamlamış yatırımdan yükselişi tamamlayıp düşüşe geçmiş yatırım aracına binmiş olabilir. Bu nedenle  belli bir yükseliş göstermiş yatırım aracına geçmememk gerekir. O süreyi likitte beklemek günlük faizler ile zamanı değerlendirmekte fayda var.
PROAKTİF OLMA (burda yine merkez bankasına bir eleştiri var ) Bu kadar belirsiz ortamda piyasaya yön veren kişi değilsen piyasadan çok önce davranma. Şu günlerde hiç bir şey beklendiği gibi değil hatta hiç bir şey göründüğü gibi değil. Ancak bazı dalgalardan kar sağlamak için de her koşulun muntazam olmasını bekleme
ZARARI DURDUR: Küçük yatırımcı büyük gururu sahip oluyor. Zarar etmeyi bir türlü hazmedemiyor. Bu bir amatörlük. Hala bu duyguda olan küçük yatırımcı mümkün olduğunca az para ile hisse senedi yatırımı yapsın. Bu süre zarfında kaybetmeyi öğrenmekte fayda var. Belli bir zararda gidiş hatta belirgin bir düzelme işareti yoksa pozisyonun yarısını sat biraz düştü bir yarım daha sat  yine gidişe göre tekrar alımlarla maliyet düşür.
KAZANDINSA SAT: Satmasını bilmeyen kazanamaz. Bunun için düşüştekinin tersine bir manevra ile yükseldikçe sat. % 10 kazındın yarısını sat % 5 daha kazandın bir yarım daha sat. Eğer hareket net öngörülebiliryor ise daha çok sat.

tepe taklak piyasalar geyiği

Bu klasik başlık bir klasik piyasa geyiği (bir de güvenli liman altın geyiği var ) (Konu açılmışken ne oldu güvenli limana piyasalar alt üst oluyor altının sesi soluğu çıkmıyor. Piyasalar için sürekli bir güvenli liman yok. Dönemsel güvenli liman var. Şu dönemde bu adres dolar. Ve dolarda sürekli artan bir potansiyel enerji var. Dolar bir boğa gibi fırlayabilir.
gelelim bu düşüşe Bu bir kar realizasyonu artık piyasalar ülkesel sorunları bahane ediyor. Papandreu'nun referanduma falan gideceği yok. Bir spekülasyon değil elbette ancak siyasi bir manevra ve Avrupa birliğinin birlik olmaktan ne kadar uzak olduğunun göstergesi. Avrupa birliği mevcut aymazlığı ile sonunda kendilerini Çin'e gümüş tepside sunacaklar. Çin Avrupa'ya desteği verecek ancak zaman içinde Avrupa Çin'e tamamen bağımlı olacak.
Evet konuya tekrar dönelim. Bu bir kar realizasyonu ve muhtemelen ardarda FED Avrupa merkez bankası G-20'den gelen açıklamalar ve Papandreu'nun vazgeçtim demesi ile ve Çin'in EFSF'yi destekleme açıklaması ile ralli başlayacak. Bu süre zarfında düşüş ne kadar sürecek. İddalı bir açıklama olabilir ancak geçen hafta olduğu gibi yarın ki olası düşüşü değerlendirmek gerek yarından sonra piyasalar tekrar yükselecek. (bakalım tuttucak mı?) Ancak tekrar tekrar söylüyorum piyasalar ana yönü düşüş bu dönemde ara yükselme dalgası olacak. Piyasalarla hiç ilgilenmeyecek bir kişiye dolar alıp aylık faizle bunu değerlendirmesi uzun vadede en karlısı olacak. Ancak o güne kadar bir takım iniş ve çıkışlar olacak.  Bu arada dolardaki olası yüksekliği en çok geciktirecek nokta FED'in parasal genişleme yapması olacaktır.
Şu anda piyasalarda alt üst olan bir şey yok artık piyasalarda kar realizasyonları böyle oluyor. Piyasaların yeni normali bu şekilde daha volatil hareketler.

1 Kasım 2011 Salı

kur savaşları

Uzun süredir Japon yenini takip ediyorum Tusunamiden bir kaç ay önce dolar yen 76'larda iken Japon merkez bankası müdahele etmişti 82'lere kadar gelmişti. Şimdi 75'lerde müdahale etti. 78'lere geldi. Yenin yükselen değerini Japonlar tam olarak kontrol edebilmiş değil.
Dolar / Tl piyasalar bozulunca 1.77'lere kadar geldi. Şunu tekrarlamak gerek doların fiyatını piyasa belirleyecektir. Merkez bankası bu konuda daha sabırlı olmalı yoksa tüm silahlarını ve saygınlığını yitirebilir. Her zaman piyasalar haklıdır. Çünkü para piyasalardadır.

Piyasalarda bahar havası bitti mi? 31 Ekim 2011

İzlenmesi gereken önemli  noktalardan birisi geçen hafta alınan kararların Avrupa'da hayata geçirilmesi konusundaki samimiyet demiştim. Bu hafta başı hemen bu konuda spekülasyonlar başladı. Kar realizasyonları için bahane oldu. Buna Yunanistan başkanının referandum kararı tuz biber ekmiş görünüyor. Bu arada bu kararın Yunan halkına bırakılması en doğrusu.
Çin kontrollü davranıyor ancak destek konusunda başka çaresi yok. Bu arada elde edebileceği maksimum kazanç yada minimum kayıp peşinde biraz nazlanacak doğal olarak.
Şurası kesin ki Avrupa için son şanslar hatta uzatmalar oynanıyor o nedenle verilen kararlar hayata geçecektir. Bunun aksine spekülasyonlar piyasa normali olarak devam edecektir. Ancak alınan kararların Avrupa ekonomisini kurtarmabileceği konusu şüpheli.
piyasalar G-20 öncesi kar realizasyonu yapacak gibi ancak bu satışlar bu toplantı sonuçları ile büyük ölçüde geri dönecek.
İMKB ile ilgili sıkıntı enflasyon rakamları beklenin üstünde gelmesi satış baskısını artırabilir ayrıca böyle bir veri merkez bankasının hareketlerinin öngörülmezliğini artırır. Bu da yükselişleri kısıtlayacaktır.
sonuç:
1. gelişmeler ana doğrultunun hala değişmediğini gösteriyor (borsalar düşecek dolar yükselecek)
2. ara hisse senedi yükselişinde kar realizasyonundayız G 20 spekülasyonları ya da sonrası tekrar yükseliş olacaktır düşüşler kontrollü alım fırsatı olabilir. (G-20'den olumlu karar çıkma olasılığı yüksek ) Bu arada Çin'de desteğini netleştirecek işte bu döne kadar bir kar realizasyonu yaşanabilir sonra alımlar başlayacak.
3. FED üçüncü parasal genişleme olasılığı düşük görünüyor.